This is not a Dance

Wie de insta-pagina van De Stadsreporters en de Young Creatives goed in de gaten heeft gehouden, weet dat ik op vrijdag 2 augustus 2024 met de Young Creatives naar de dansvoorstelling “This is not a dance” van Nastaran Razawi Khorasani ben gegaan. Daarnaast heb ik Nastaran kunnen interviewen over haar dansvoorstelling! 

“Huh? Een dansvoorstelling met de naam “This is not a dance?” Ik kan me voorstellen dat deze vraag het eerste vraag is wat bij je opkomt. Als je verheldering wil, lees dan maar lekker verder 😉  

Laten we even bij het begin beginnen. 

Je vraagt je misschien af wie Nastaran Razawi Khorasani is:  

Nastaran (Iran, 1987) is theatermaker en actrice. Ze studeerde af aan de Toneelacademie in Maastricht. Ze speelde o.a bij het Ro Theater, Internationaal Theater Amsterdam en Maas Theater en Dans. Daarnaast wordt haar werk ook internationaal getoond bij Theater der Welt (Offenbach Frankfurt), Transform Festival in Leeds, Theater Commons Tokyo en Zürcher Theater Spektakel. Nu is Nastaran komende jaren als maker verbonden aan Theater Rotterdam. Nastaran heeft veel nominaties en prijzen gekregen voor haar werk. Met haar voorstellingen “Songs for no one” en “This is not a dance” is ze in 2024 en 2025 op tournee (nastaran.nl, z.d.) 

Als je mijn vorige artikel hebt gelezen dat weet je wie de Young Creatives zijn, maar lang verhaal kort: 

De Young Creatives is een jongerenorganisatie in 's-Hertogenbosch die culturele activiteiten gratis aanbiedt voor jongeren van 16 tot 21 jaar. Ze organiseren elke maand 1 à 2 speciale evenementen, zoals bijvoorbeeld backstage meekijken bij theaters en festivals. Het doel is om cultuur toegankelijk te maken voor iedereen. Ze hebben trouwens veertig leden! 

This is not a dance: 

Een omschrijving van de voorstelling ‘This is not a dance’:  

Een omschrijving van de voorstelling ‘This is not a dance’: Hoe dans je als je niet mag dansen? Want in Iran is dansen officieel verboden. Dat komt door de Islamitische Revolutie. De overheid heeft alle dansgezelschappen bevolen om hun deuren te sluiten. Veel dansers en choreografen zijn daardoor jammer genoeg naar het buitenland gevlucht. Hoe moet het dan voor degenen wie niet konden vluchten? Hoe kunnen zij vindingrijk zijn? Hoe houden zij deze kunstvorm levend? Wat mag gezien worden en wat niet? This is not a dance gaat over censuur.  

Tijdens de voorstelling geeft Nastaran het podium aan stemmen van choreografen en dansers die wonen in Iran en de diaspora. Hoe gaan zij om met het dansverbod? Hoe beoefenen zij hun beroep, welk gevaar lopen zij, voor welke vrijheden strijden zij? This is not a dance is een eerbetoon aan het lichaam dat wil bewegen. Een eerbetoon aan de kunst die gemaakt móet worden, in welke vorm dan ook (nastaran.nl, z.d.). 

Wat ik ervan vond: 

In één woord; bijzonder. De effecten van de lichten waren zo cool! Niks bewoog, maar door de lichtjes leek het alsof bepaalde dingen wel bewogen. Wat ik ook bijzonder vond, was hoe de Iraanse muziek was gemixt met Westerse muziek. In de voorstelling worden er ook interviews gebruikt, dit gaf een meer ‘echt gevoel’. Ook was het speciaal dat je begreep wat Nastaran bedoelde, alleen door haar te zien dansen in combinatie met muziek. 

Wat ik ervan heb geleerd:  

Hoe dans je als je niet mag dansen? 

Hoe houden dansers en choreografen deze kunstvorm levend? 

Wat mag gezien worden en wat niet? 

Hoe gaan zij om met het dansverbod?  

Hoe beoefenen zij hun beroep, welk gevaar lopen zij en voor welke vrijheden strijden zij? 

Door het bekijken van de dansvoorstelling, heb ik een antwoord kunnen krijgen op al deze vragen. 

Herkenbaarheid:  

Leuk feitje: Ik ben zelf ook Iraans. Ik ben hier geboren, maar mijn ouders komen uit Iran. Omdat de voorstelling Iraans is (met Nederlandse en Engelse ondertitelingen), raakte het mij diep. Van mijn ouders had ik al meegekregen dat dansen verboden is in Iran, maar het was toch moeilijk om dat voor te stellen, omdat dansen in de Iraanse cultuur veel betekent.  

Om zo, iets over mijn moederland/vaderland te leren, was heel mooi.  

Omdat ik zelf Iraans ben maar in Nederland ben geboren, kan ik zien hoe groot het verschil in vrijheid is tussen Iran en Nederland. Daarom is het mooi maar ook belangrijk dat dit in de vorm van een dansvoorstelling te zien is. Vrijheid is iets dat we moeten koesteren, in welke vorm dan ook! 

Als je tot nu nog steeds niet bent geprikkeld om naar de dansvoorstelling te gaan, lees dan verder, want ik ga nu over het interview hebben die ik mocht afleggen! 

Het interview  

Natuurlijk had ik mezelf en de Young Creatives eerst voorgesteld en daarnaast verteld wat ik zou doen. Ook liet ik Nastaran even bijkomen door eerst te vragen wat andere mensen vonden/ervaarden/voelden:   

• Het voelen van de frustratie om niet te mogen dansen door de vrijheidsbeperking en daardoor zelf gefrustreerd te worden. 

• “Ze danste niet, maar eigenlijk wel door het effect van de lichten en dat maakte het speciaal.” 

• Moed, het durven om toch dansactiviteiten te organiseren, wetend dat je betrapt kan worden en bewust van het feit dat dan je vrijheid nog verder afgepakt kan worden.  

• Bewust worden van het feit dat het zo normaal is dat het in Iran je vrijheid zo beperkt is dat je niet mag dansen. Terwijl je juist in Nederland wel veel vrijheid hebt. 

• “De angst voelen van het niet mogen bewegen". 

• “Ik vind het ergens ook wel heel complex. We zitten natuurlijk wel in een zaal met nou ja eigenlijk alleen maar witte mensen. Vanaf een stoel heel veilig te kijken naar een probleem wat een heel groot probleem is in Iran. Terwijl we later even gezellig een biertje gaan drinken”.  

• In één woord, heftig. 

Dit was overigens heel herkenbaar voor mij. 

Nadat de mensen hun ervaringen hadden gedeeld, hadden zij de ruimte om zelf nog vragen te stellen aan Nastaran (sommige vragen, worden niet beschreven, om de voorstelling niet te verklappen): 

• Wat zou je willen dat we zouden meenemen na het bekijken van deze voorstelling?  

"Het vuur/de passie dat de geïnterviewden in de dansvoorstelling dragen.  

De liefde voor dans en kunst.  

Hetgene doen waar jij zoveel van houdt en dat je daarvoor strijdt.  

Dat je toch wat anders denkt, wanneer je hierna even naar de bar gaat."

• Hoe ben je aan het idee gekomen om zo deze dansvoorstelling vorm te geven na je onderzoek? 

"Er werd eerst gekeken hoe er een dansvoorstelling kon worden gemaakt zonder dat het lichaam beweegt. Een van de eerste ideeën was hoe iets kon bewegen door middel van licht, muziek en de omgeving. Daardoor ontstonden al veel concepten."  

• Zou je deze dansvoorstelling ook in Iran kunnen geven? 

"Nee, omdat ik (Nastaran) dan alleen ben én dans. Ook door de gebruikte teksten kan dit niet."

Daarna had ik zelf nog wat (slot)vragen voor Nastaran en het publiek: 

• Wat zou je nog meer willen meegeven aan het publiek?  

"Dat als je iets wilt doen, dat je ervoor gaat en weet dat je het kan en mag doen. Ook dat je weet dat er ruimte is om over dingen anders na te denken. Verder dat je ook anders naar de ander kijkt, dus zonder snel een oordeel/mening te vormen." 

Wat zouden jullie meenemen na de dansvoorstelling en het gesprek? (vraag aan het publiek)  

• "De vrijheid vieren die wij in Nederland hebben."

• "Dat je altijd voor je doel moet gaan, ongeacht dat er iets mis zou kunnen gaan. En dat alles mogelijk is."

Wanneer je dit allemaal zo hoort, wat doet dat met je? (vraag voor Nastaran) 

"Ontroerend, dat het publiek blijft zitten voor het nagesprek. Ook dat het publiek na het bekijken van zo'n voorstelling, de voorstelling wil bespreken en ook de meningen die worden uitgesproken. Heel mooi."

Hoe het voor mij was: 

Voor mij was het heel spannend, want het was de eerste keer dat ik zo’n nagesprek heb gevoerd over een onderwerp wat mij erg raakt, vooral omdat ik zelf Iranees ben. En ook het feit dat er veel mensen in de zaal waren voor het nagesprek, daardoor voelde ik wel een soort prestatiedruk. Maar het was ook zeker cool om zoiets te mogen doen. Praten met iemand wie een succesvolle Iraniër is in Nederland is mooi en leerzaam.   

Hoe het verliep: 

Het gesprek verliep heel goed, als ik het zelf mag zeggen, haha.  

Ik heb ervoor kunnen zorgen dat iedereen hun gevoelens konden bespreken en dat er ruimte was voor vragen. Daarnaast werd ik ook bedankt door Nastaran. Op het laatst kreeg ik ook een groot applaus, dus dat zegt wel wat ;) 

Oké beste lezers, ik ga nog niet meer verklappen. Nastaran Razwai Khorasani’s dansvoorstelling “This is not a dance” is nog tot 30 oktober te zien. Gaan, zou ik zeggen!